Unnaryds Bonadsmuseum en zaagmolen

 

Over dit museum heb ik al vaker geschreven (HIER) maar mijn zusje was er nog niet geweest. En deze keer was er een tentoonstelling over Kerst.

Je kon luisteren naar verhalen over hoe vroeger Kerst gevierd werd, dat men (zoals hier in Zweden nog steeds) op kerstochtend super vroeg naar de kerk gaat, en als men dan weer thuis kwam, werd er geschoten, zo kon je horen of je buren ook thuis waren, die woonden immers te ver om te zien. Dat werd ook wel een wedstrijdje wie het eerste thuis was en schoot... 

Oorspronkelijk werd er een dennenboom zonder bast met alleen de bovenste takjes er nog aan op het erf gezet (zoals nu nog de midzomerpaal) en soms werden er decoraties uitgesneden in de paal. Overgebleven takken legde men voor de deur, een traditie die overigens nog steeds bestaat, en waar we soms zelfs aan meedoen, omdat dat heel goed helpt tegen gladheid op de traptreden vanaf de voordeur. De traditie om een spar binnen te zetten komt van de protestanten uit Duitsland in de 15e-16e eeuw naar Zweden. In het midden van de 18e eeuw wordt dit ook in welgestelde hereboerderijen of priesterboerderijen gedaan. De boom werd versierd met appels, gekonfijte vruchten en kaarsen. Pas tegen het eind van de 19e eeuw is de kerstboom normaal geworden in de Zweedse huizen. 

Stro werd op de grond gelegd tegen de tocht van de planken vloeren. Gelijk een prettige ondergrond om in te stoeien en te spelen. Ook het oude bijgeloof speelde mee dat de overledenen terug kwamen met kerst, men sliep in het stro in plaats van in de bedstede en de mooi gedekte kersttafel bleef 's nachts staan. Dat stro paste ook weer bij de christelijke kribbe waar het kindje Jezus op stro werd gelegd.

Weten jullie nog dat ik een tijdje terug een 'klackmatta' maakte, een kleed met hakvormige lapjes? Hier lag er ook een in het museum, maar dan een heel stukje ouder en gemaakt van wollen stof van kleding:

Tijd voor een eenvoudige lunch:

Een wafel (zoals je in Zweden in de zomer overal kunt eten), met slagroom en jam, zoals het hoort, en dit keer ook met ijs, rozenblaadjes en vlierbloemen. Heerlijk!

Vanaf het museum park kun je ook een historische wandeling doen, het eerste stuk gaat over met gaas beklede houten balkjes door drassig gebied, om vervolgens in het natuurpark verder te gaan, daar werd het zonder kaartje een beetje onduidelijk en het was warm, dus gingen we maar terug naar het museum.

Het natuurpark bestaat uit veel loofbos, beuken, met veel verschillende en ook zeldzamere soorten mossen.

We namen de auto naar het verste punt van de wandeling, Brunnsbacka sågkvarn, een zaagmolen.

De zaagmolen is vrij te bezichtigen, en ligt niet ver van een meer. Grillplaatsen zijn er ook plus een zandstrandje waar je het meer in kunt. 

Nog even bij het meer kijken en dan weer op huis aan.